معنی بت جاهلیت

هبل

لات، عزا

عزی

شواع ، ود، یغوث ، یعوق ، لات ، منات ، عزى ، هبل

ود، هبل، عزی

هبل

ود

نادانی، دوره پیش از اسلام که عرب بت پرستی می کرد. [خوانش: (هِ یَّ) [ع. جاهلیه] (مص جع.)]

بت. [ب َت ت] (اِخ) نام دو اسب بوده است. (آنندراج) (منتهی الارب).

بت. [ب َ] (اِ) آهار جولاهگان را گویند یعنی آشی که بر روی کار مالند. (هفت قلزم) (انجمن آرای ناصری) (شرفنامه ٔ منیری) (از برهان قاطع) (از ناظم الاطباء). معرب آن بت با تشدید تاء است. (حاشیه ٔ برهان چ معین). آهار جولاهان که جامه بدان تر کنند و شوی نیز گویند. (فرهنگ اسدی). || لیف جولاهگان. (هفت قلزم) (از انجمن آرای ناصری) (برهان قاطع):
ریشی چگونه ریشی چون ماله ٔ بت آلود
گوئی که دوش تا روز بر ریش گوه پالود.
عماری.
آن ریش پرخدو بین چون ماله ٔ بت آلود
گوئی که دوش بر وی تا روز گوه پالود.
طیان.
کشیده بت و شال و خفری رده
ملای مله جمله برهم زده.
نظام قاری.
جمال دنیی و دین آنکه در زمین مصاف
دهدبخون عدو تار و پود او را بت.
فخری.

بت. [ب ِ] (اِخ) به هندی یکی از نامهای ستاره ٔ عطارد است. (از ماللهند ص 105).

اگر آن بت از جوهر بیند، دلیل که غرضش از دین پادشاهی و خدم و حشم است. اگر بیند آن بت از جوهر دور شد، دلیل که غرض از دین جمع کردن مال حرام است. اگر بیند بت در خانه است از عقل و دانش خود فروماند و متحیر شود. - اب‍راه‍ی‍م‌ ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ ک‍رم‍ان‍ی

اگر بیند بت می پرستید، دلیل که بر خدای تعالی دروغ گوید و بر راه باطل است. اگر بیند بت از چوب است و او را می پرستید، دلیل که منافق است در دین. اگر بیند آن بت از سیم است، دلیل که از بهر هوای نفس تقریب کند به زنی که با وی میل دارد. اگر بیند آن بت از زر است، دلیل که میلش به کار مکروه و جمع مال است. اگر بیند آن بت از آهن است یا از مس یا از ارزیر، دلیل که غرضش از دین صلاح دنیا و طلب متاع او بود. - محمد بن سیرین

دورۀ پیش از اسلام در عربستان و احوال عرب در آن زمان که دورۀ بت‌پرستی بود،
[مجاز] دورۀ جهل و نادانی،

حالت نادانی، جهل، دوره پیش از اسلام را گویند

851